Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2013

Δωρεές δίνουν ξανά ελπίδα στα παιδιά

Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι της Στέγης Ανηλίκων Πειραιά αντικαταστάθηκαν με νέες υπαλλήλους μέσω κινητικότητας.

Του Γιάννη Παλαιολόγου




Ο «Καλός Ποιμένας», η Στέγη Ανηλίκων Πειραιά, εκτείνεται σε 1,5 στρέμμα επί της οδού Μαντώς Μαυρογένους, η οποία τέμνεται από τις γραμμές του τρένου. Κάποτε υπήρχε σχολικό λεωφορείο για τα παιδιά που φιλοξενούνται εκεί – θύματα κακοποίησης ή εγκατάλειψης, αλλά επίσης, όλο και περισσότερο στην εποχή της κρίσης, γόνοι ανέργων και απόρων. Ο υπάλληλος που διέθετε την απαραίτητη άδεια οδήγησης συνταξιοδοτήθηκε και δεν υπήρχε κάποιος να τον αντικαταστήσει. Ετσι, τα παιδιά -16 τον αριθμό- πηγαινοέρχονται πλέον με τα πόδια, συνοδευόμενα από δύο υπαλλήλους, παίζοντας τη ζωή τους κορώνα-γράμματα κάθε πρωί και απόγευμα στους τρομο-δρόμους των Καμινίων.
Πρόκειται για μια πτυχή της δύσκολης καθημερινότητας των φιλοξενούμενων του «Καλού Ποιμένα», του πρώην αναμορφωτηρίου θηλέων που λειτουργεί από το 1965 ως κέντρο φιλοξενίας ανηλίκων από προβληματικές οικογένειες. Τον περασμένο Ιούλιο, πέντε εργαζόμενες του Δήμου Πειραιά που μετακινήθηκαν στη Στέγη Ανηλίκων στο πρώτο κύμα κινητικότητας, για να ασκήσουν διοικητικά καθήκοντα, βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια θλιβερή πραγματικότητα: έναν χώρο ψυχαγωγίας που δεν είχε ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή παιχνίδια, μια υποφωτισμένη κουζίνα όπου μάζευαν ολόκληρα φαράσια από νεκρές κατσαρίδες, κτιριακές υποδομές γενικότερα υπό διάλυση. Προ ολίγων μηνών έπεσε το ταβάνι σε κτίσμα που αποτελούσε επέκταση του βασικού κτιρίου, η οποία είχε οικοδομηθεί -προφανώς χρησιμοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας- το 2004.
«Τα παιδιά έπλητταν, ήταν μες στην κατάθλιψη», παρατηρεί μία από τις νεοαφιχθείσες υπαλλήλους, που σημειώνει ότι οι παλαιότεροι υπάλληλοι την απέτρεπαν από το να αγκαλιάζει τα παιδιά γιατί «είναι χειριστικά», όπως της έλεγαν. Το παλαιό προσωπικό του «Καλού Ποιμένα» αποτελούνταν κυρίως από σωφρονιστικούς υπαλλήλους, χωρίς την απαραίτητη εκπαίδευση στη διαχείριση ανηλίκων – ιδιαίτερα των ευαίσθητων περιπτώσεων που φιλοξενεί το κέντρο. Ακόμα κι αυτοί οι υπάλληλοι όμως, που εργάζονταν ως «παιδονόμοι», είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης και εδώ και κάποιες εβδομάδες έχουν φύγει από τη δουλειά.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι πέντε νέες διοικητικοί υπάλληλοι καλούνται να συνεισφέρουν πολύ περισσότερα από τις αρμοδιότητές τους. Συχνά κάθονται έως και επτά ώρες πέραν του ωραρίου τους για να προσέχουν τα παιδιά. «Εχουμε επισημάνει επανειλημμένα στο υπουργείο Δικαιοσύνης την ανάγκη πρόσληψης επιστημονικού προσωπικού στις Στέγες», δηλώνει στην «Κ» ο Συνήγορος του Παιδιού Γιώργος Μόσχος.
Ωστόσο, τον περασμένο Ιούλιο, μαζί με τις υπαλλήλους του Δήμου Πειραιά, διορίστηκε και νέα πρόεδρος του επταμελούς Δ.Σ. της ΕΠΑ Πειραιά: η εφέτης Πειραιώς, Αργυρώ Μπλέτσα-Αρναούτη. H έμπειρη δικαστικός φρόντισε για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των παιδιών (διατροφή, χαρτζιλίκι), συναντήθηκε με τους φυσικούς γονείς και με τους αναδόχους που φιλοξενούν τα παιδιά τα Σαββατοκύριακα και σε περιόδους διακοπών. Παράλληλα, ξεκίνησε εκστρατεία προσέλκυσης ιδιωτικών δωρεών, επικοινωνώντας με το Ιδρυμα Νιάρχου, την Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών και άλλους φορείς. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το Ιδρυμα Νιάρχου έχει ήδη δεσμευτεί να υποστηρίξει οικονομικά όλες τις Στέγες που λειτουργούν, συμπεριλαμβανομένης αυτής του Πειραιά.
Το χρονικό της παρακμής
Σύμφωνα με την παλαιά νομοθεσία (ν. 2724 του 1940!), σε καθένα από τα 63 Πρωτοδικεία της χώρας έπρεπε να αντιστοιχεί μία Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων. Στην πράξη, το 2009, πριν καν ξεσπάσει η μεγάλη κρίση, μόλις 21 εταιρείες λάμβαναν κάποια επιχορήγηση από το κράτος. Από αυτές, μόνο επτά -της Αθήνας, του Πειραιά, του Ηρακλείου, του Βόλου, της Κοζάνης, της Καρδίτσας και της Αλεξανδρούπολης- διέθεταν υποδομές φιλοξενίας ανηλίκων και μόνο οι πέντε πρώτες παρείχαν τη δυνατότητα διαμονής.
Το 2010, υπό την πίεση της δημοσιονομικής κατάρρευσης της χώρας, η κυβέρνηση διακόπτει τη χρηματοδότηση του κέντρου του Βόλου. Το ερχόμενο έτος επιφυλάσσει την ίδια μοίρα και για τη Στέγη της Κοζάνης. Η ετήσια επιχορήγηση των εταιρειών από τον κρατικό προϋπολογισμό μειώνεται κατά 46%, από 654.500 ευρώ το 2008 σε 355.200 ευρώ το 2012.
Μόλις 3 από τις 21 εταιρείες παρέχουν στέγη
Σύμφωνα με την παλαιά νομοθεσία του 1940 (!), όπως αναφέρθηκε, σε κάθε ένα από τα 63 Πρωτοδικεία της χώρας θα έπρεπε να αντιστοιχεί και μία Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων (ΕΠΑ). Το 2009, μόνο επτά ΕΠΑ (Αθήνας, Πειραιά, Ηρακλείου, Βόλου, Κοζάνης, Καρδίτσας και Αλεξανδρούπολης), από τις 21 εταιρείες ανά την επικράτεια που εμφανίζονταν να λαμβάνουν κάποιο είδος κρατικής επιχορήγησης, διέθεταν υποδομές φιλοξενίας ανηλίκων, και από αυτές οι δύο τελευταίες δεν παρείχαν καν τη δυνατότητα φιλοξενίας. Στο μεταξύ, από τις πέντε πρώτες, οι Στέγες της Κοζάνης και του Βόλου έπαψαν να λειτουργούν.
Με την κινητικότητα, τους τελευταίους μήνες στελεχώθηκαν, πλην του Πειραιά, οι Στέγες της Αθήνας, του Ηρακλείου αλλά και του Βόλου, που αναμένεται άμεσα να λειτουργήσει εκ νέου. Συνολικά 16 υπάλληλοι κατευθύνθηκαν στις υπηρεσίες φιλοξενίας ανηλίκων. Επιπλέον, πηγές του υπουργείου Δικαιοσύνης αναφέρουν στην «Κ» ότι έχουν καταθέσει αίτημα για 25 ακόμα άτομα, που θα μετακινηθούν με το δεύτερο κύμα κινητικότητας (οι σχολικοί φύλακες ενδεχομένως να ήταν ιδανικοί υποψήφιοι).
Εκτός από την ποσότητα, καταβάλλεται και μια αγωνιώδης προσπάθεια για την αναβάθμιση της ποιότητας του προσωπικού. Οι νέοι υπάλληλοι στις Στέγες δεν θα προέρχονται πλέον από τον σωφρονιστικό κλάδο. Παρά την τρομακτική υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου και των ΕΠΑ, επιχειρείται η αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων μέσω μιας σειράς προγραμμάτων. Συγκεκριμένα, πηγές του υπουργείου αναφέρουν το πρόγραμμα «Δάφνη», μέσω του οποίου οι ΕΠΑ ελπίζουν να εξασφαλίσουν ευρωπαϊκούς πόρους για την εκπαίδευση νεοπροσληφθέντων στις Στέγες σε θέματα θυματοποίησης και παραβατικότητας ανηλίκων.
Η ιδανική λύση, πάντως, σύμφωνα με τον κ. Μόσχο, θα ήταν να απεμπλακούν οι Στέγες τελείως από το υπουργείο Δικαιοσύνης. Οπως εξηγεί, «η λειτουργία Στεγών υπό την εποπτεία του υπουργείου θα ήταν περισσότερο δικαιολογημένη αν σε αυτές τοποθετούνταν ανήλικοι με παραβατική συμπεριφορά, στο πλαίσιο υλοποίησης επιβαλλόμενων αναμορφωτικών μέτρων. Οι Στέγες των ΕΠΑ όμως λειτουργούν κυρίως ως μονάδες παιδικής προστασίας, και ως τέτοιες θα έπρεπε να υπάγονται στο προνοιακό σύστημα, να ακολουθούν ενιαίες προδιαγραφές και να εποπτεύονται από κοινό φορέα». Ωστόσο, όπως παραδέχεται ο Συνήγορος του Παιδιού, «το προνοιακό σύστημα παιδικής προστασίας της χώρας μας σήμερα βρίσκεται κι αυτό σε κρίση», με την απουσία ενός συστήματος ουσιαστικών πιστοποιήσεων και εποπτείας των δομών φιλοξενίας ανηλίκων.

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_14/12/2013_532260 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου